Feiten & cijfers
Nederland kent een lange traditie van goeddoen. Het merendeel van de burgers geeft aan maatschappelijke doelen. Bovendien zetten honderdduizenden vrijwilligers en andere betrokkenen hun tijd, kennis en netwerken in om samen met goede doelen grote en kleine maatschappelijke vraagstukken het hoofd te bieden.
Samen met hen zoeken goede doelen naar oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Hierdoor vormen goede doelen een belangrijk fundament van onze maatschappij. Goede doelen zijn zich sterk bewust van deze verantwoordelijkheid en van het belang deskundig, onafhankelijk, kostenbewust, transparant en eerlijk te handelen.
Goede doelen doen voor hun werk een beroep op de steun van het publiek. Het is daarom belangrijk dat ze het publiek laten weten wat ze doen, en hoe. Donateurs moeten erop kunnen vertrouwen dat hun steun goed terechtkomt. De brancheorganisatie Goede Doelen Nederland doet daarom elk jaar onderzoek naar de ontwikkelingen in de secor: hoeveel is er besteed aan maatschappelijke doelen, wat is de steun uit de samenleving, wat is er bereikt?
De verantwoording over de inkomsten en bestedingen wordt jaarlijks gecontroleerd door de accountant. De externe toezichthouder, het CBF, controleert of goede doelen zich houden aan de kwaliteitseisen van de Erkenningsregeling.
Het jaar 2021 is weer een bijzonder jaar gebleken. Opnieuw bepaalde de coronapandemie in grote mate het maatschappelijk leven. Coronarestricties zoals lockdowns en reisbeperkingen zorgden voor extra uitdagingen voor goede doelen. Om het verschil te blijven maken en de impact van corona zo klein mogelijk te houden, waren goede doelen ook het afgelopen jaar optimistisch en creatief in het bedenken van oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken.
EEN WOORD VOORAF
De Feiten & Cijfers schetsen een beeld van de ontwikkelingen in de sector en in de ontwikkelingen per aandachtsgebied en omvang van organisaties. Het best vertegenwoordigd in het onderzoek zijn goede doelen actief op het gebied van internationale hulp en welzijn. De uitkomsten moeten wel met enige voorzichtigheid beschouwd worden. Totalen, ook van een aandachtsgebied of omvangcategorie, kunnen namelijk in hoge mate beïnvloed worden, negatief of positief, door een klein aantal organisaties. In totaal deden 191 goede doelen mee aan het onderzoek.
MEER BESTEED AAN MAATSCHAPPELIJKE DOELEN
In 2021 hebben de aan het onderzoek deelnemende goede doelen 7% meer besteed aan het maatschappelijke doel. Dat is afgerond 177 miljoen euro meer dan in 2020. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek ‘Feiten en cijfers’ van Goede Doelen Nederland naar de inkomsten en bestedingen in de sector. De doelbesteding nam toe in alle aandachtsgebieden en omvangcategorieën. De doelbesteding wordt onderverdeeld in activiteiten waarvan (directe) dienst- en hulpverlening, aankoop en beheer, voorlichting, onderzoek en lobby de belangrijkste zijn. 70% van de bestedingen wordt aan dienst- en hulpverlening uitgegeven, veruit de belangrijkste activiteit bij de meeste aandachtsgebieden.
INKOMSTEN OP PIJL GEBLEVEN
De totale inkomsten van de deelnemende goede doelen bedroegen afgerond 3,1 miljard euro en zijn ten opzichte van 2020 met 4% gestegen. De inkomsten stegen in alle omvangcategorieën, maar bij de kleine organisaties het meest (8%). In totaal zijn de inkomsten verkregen van particulieren met 2% licht gestegen. Giften & donaties zijn de belangrijkste inkomstenbron van particulieren en namen met 4% toe ten opzichte van 2020. De inkomsten uit nalatenschappen zijn, na giften & donaties, de belangrijkste particuliere inkomstenbron en zijn met 6% gedaald. Deze daling is voor een deel toe te schrijven aan een aantal organisaties dat voor 2021 het nieuw toegestane (latere) moment van verantwoorden van de inkomsten uit nalatenschappen heeft gehanteerd. Deze wijziging leidt bij invoering tot lagere inkomsten uit nalatenschappen.
STEUN UIT DE SAMENLEVING
Goede doelen kunnen hun werk doen door de grote betrokkenheid van vrijwilligers, donateurs, leden, loterijen en samenwerkingspartners. Deze steun uit de samenleving is onveranderd groot gebleven. Het aantal leden en donateurs is in 2021 licht gestegen met 2%. Net als in 2020 hebben internationale hulporganisaties de meeste leden en donateurs. In 2021 was sprake van een lichte daling van het aantal vrijwilligers. De meeste vrijwilligers waren actief bij welzijnsorganisaties. Goede doelen kunnen in tijden van crisis blijven rekenen op de steun van het publiek.
